JohnDCarnessiotis

  • Home
  • Browse
  • Search
  1. ΕΛΛΑΔΑ - GREECE
  2. GREEK ISLANDS
  3. ΚΡΗΤΗ - CRETE
  4. ΝΟΜΟΣ ΡΕΘΥΜΝΗΣ

ΜΕΤΟΧΙ ΜΟΝΗΣ ΚΑΡΑΚΑΛΛΟΥ

Το Μετόχι αυτό βρίσκεται σε λόφο του χωριού Μαργαρίτες Ρεθύμνης. Η επίσημη ονομασία του είναι "ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ ΚΑΙ ΑΓΙΟΥ ΓΕΔΕΩΝ".
Το χωριό Μαργαρίτες αποτελεί Δημοτική Ενότητα του Δήμου Γεροποτάμου, βρίσκεται πολύ κοντά στο Ρέθυμνο και είναι γνωστό για την αγγειοπλαστική του παράδοση. Η παράδοση αυτή, που ανάγεται τουλάχιστον στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, κατέστησε τις Μαργαρίτες το σπουδαιότερο αγγειοπλαστικό κέντρο της Δυτικής Κρήτης και σ' αυτήν οφείλεται η οικονομική ακμή τους. Στην αγγειοπλαστική επιδίδονται πολλοί κάτοικοι των Μαργαριτών ακόμη και σήμερα, κατασκευάζοντας, όμως, κυρίως χρηστικά και διακοσμητικά κεραμικά για τουριστική κατανάλωση. Παλαιότερα, κατασκεύαζαν παντός είδους σκεύη για το νοικοκυριό, σκεύη τελετουργικά, αλλά και παιχνίδια.
Η οδική πρόσβαση στο χωριό είναι άνετη και εύκολη, μέσω του ΒΟΑΚ (Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης). Ο ενδιαφερόμενος εξέρχεται από τον ΒΟΑΚ στην έξοδο προς Πέραμα και από το Πέραμα συνεχίζει προς Μαργαρίτες.
Το Μετόχι ανήκει στην Αγιορείτικη Μονή Καρακάλλου, είναι αφιερωμένο στον Σωτήρα Χριστό και εορτά­ζει την 6η Αυγούστου.
Οι τοιχογραφίες αποδεικνύουν την παλαιότητα της Μονής, της οποίας η αρχή της τοποθετείται στην πρώιμη Ενετοκρατία.
Δυστυχώς, οι τοιχογραφίες αυτές έχουν υποστεί μεγάλη καταστροφή και διακρίνονται σήμερα ελάχιστα, λόγω της υγρασίας αλλά και του ασβεστώματος από ανυποψίαστους για την αξία τους πολίτες.
Στο υπέρθυρο της πύλης του ναού υπάρχει επιγραφή, που αναφέρει:
«Ναός η Μεταμόρφωσις του Ιησού
Χριστού Παντοκράτορος ημών Θεού
μονής Καρακάλλου του Αγίου Όρους
κτήμα υπάρχον από αρχαίων καιρών».
Η επιγραφή υποδηλώνει ότι ήδη από την εποχή της Ενετοκρατίας ή από τα πρώτα χρόνια της Τουρκοκρατίας η Μονή ήταν Μετόχι της Αγιορείτικης Μονής Καρακάλλου.
Φαίνεται ότι η Μονή ανήκε στην ενετοκρητική οικογένεια των Δανδόλων, οι οποίοι την αφιέρωσαν στην Αγιορείτικη Μονή.
Μπροστά από την Ωραία Πύλη υπάρχει τάφος με ανάγλυφο το οικόσημο των Δανδόλων, που διατηρείται σε πολύ καλή κατάσταση ακόμη και σήμερα. Πιθανότατα, αυτός ο Δάνδολος αφιέρωσε τη Μυλοποταμίτικη αυτή Μονή στην Μονή Καρακάλλου.
Η Μονή Καρακάλλου του Αγίου Όρους αναφέρεται για πρώτη φορά σε έγγραφο της Μεγίστης Λαύρας, το 1018. Πολλές φορές βρέθηκε στα πρόθυρα της ερήμωσης, λόγω ιστορικών συγκυριών. Από τα μέσα του 14ου αιώνα, όμως, εισέρχεται σε περίοδο ακμής.
Με Σουλτανικό φιρμάνι του 1535, αρχίζει η ανακαίνι­ση της και η Μονή γνωρίζει την μεγάλη της άνθηση. Χτίζονται περικαλλή οικοδομήματα, αγοράζονται Μετόχια και η Μονή γίνεται αποδέ­κτης πολλών δωρεών.
Ο Ηγεμόνας της Μολδαβίας Ιωάννης Πέτρος Ράρες και η κόρη του Ρωξάνδρα (16ος αιώνας) αναδει­κνύονται ευεργέτες της Μονής. To 1569, μάλιστα, η Ρωξάνδρα αγό­ρασε τα Μετόχια της Μονής και ενίσχυσε οικονομικά την αδελφότητα. Περί τα μέσα του 16ου αι., η Μονή απέκτησε τα περισσότερα Μετόχια της. Θεωρείται ότι τότε απέκτησε και το Μετόχι των Μαργαριτών Ρεθύμνης.
Η πρώτη, πάντως, μαρτυρία για την Μονή, ως Μμετόχι της Μονής Καρακάλλου, προ­έρχεται από τον Κώδικα της Αγιορείτικης Μονής.
Ο θεολόγος Κώστας Παπαδάκης, με καταγωγή από τις Μαργαρίτες, έχει μελετήσει τους Κώδικες της Αγιορείτικης Μονής και έχει συλλέξει σε αντίγραφα τις ιστορικές πληροφορίες που αφορούν το Μετόχι Μαργαριτών για το διάστημα 1704-1993.
Στο Αρχείο αυτό υπάρχει και "αντίγραφον εκ παλαιού χειρογράφου υπό χρονολογίαν 1707 Ιουνίου 29", στο οποίο αναφέ­ρονται τα Χρυσόβουλα και τα κτήματα της Μονής. Ανάμεσα στα Με­τόχια, γίνεται ειδική αναφορά στο Μετόχι των Μαργαριτών:
"Είς τήν Κρήτην είς χωρίον Μαργαρίταις Μετόχιον μέ εκκλησίαν τής του Χριστού Μεταμορφώσεως έχει καί ελαίας... "
Στο υπέρθυρο του πυλώνα (θολωτού κατά τα φαινόμενα) υπήρχε επιγραφή του 1794. Ο πυλώνας κατέπεσε και η επι­γραφή, που είχε χαραχτεί σε τέσσερις πέτρες χτίστηκε, ασβεστώθηκε και μεταφέρθηκε δίπλα στην είσοδο του καθολικού. Η επιγραφή διακρίνεται πλέον ελάχιστα και αναφέρει:
«ΟΡΑΤΕ ΠΑΝΤΕΣ...............ΜΑΝΟΥΗΛ ΞΗΦΗΦΟΡΟΝ..........ΜΟΝΗΣ TE ΤΑΥΤΗΣ...............ΓΑΒΡΙΗΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟΥ.........ΓΕΓΟΝΕ ΤΑΥΤΗ Η ΠΥΛΗ 1794 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 4» - που σημαίνει ότι τo 1794 οικοδομήθηκε ο πυλώνας επί επιστασίας Γαβριήλ. Πρόκειται για τον Προηγούμενο της Μονής Καρακάλλου, ο οποίος διέμενε κατά τα τέλη του 18ου αι. ακόμα στις Μαργαρίτες, ως επιστά­της του Μετοχίου. Από το 1797 διέμενε "είς το εν Μαργαρίταις Ρεθύμνης Μετόχιον τής Θείας Μεταμορφώσεως" με τον Οσιομάρτυρα Γεδεών, Αδελφό της Μονής Καρακάλλου.
Ο "Οσιομάρτυςε Γεδεών Καρακαλληνός, μαρτυρήσας εν Τυρνάβω τω 1818", μόνασε στην Μονή Καρακάλλου επί 35ετία. Σύμφωνα με Αγιορείτικες πηγές, το 1797, την 6η Ιουνίου, διορίσθηκε από την Ιερά Μονή, στο
Μετόχι της, στις Μαργαρίτες, όπου παρέμεινε
έξι χρόνια, μέχρι το 1803. Εν συνεχεία, επέστρεψε στο Άγιον Όρος. Δεν είναι, ωστόσο, γνωστό αν ο Οσιομάρτυς Γεδεών ήταν επιστάτης η βοηθός του Προηγουμένου Γαβριήλ.
Ο περίτεχνος πυλώνας, που ανοικοδομήθηκε εκείνη την εποχή, δείχνει την εξαιρετική σημασία του Μετοχίου για την οικονομική ζωή της Αγιορείτικης Μονής.
Στη σελίδα 141 του Κώδικα της Μονής Καρακάλλου καταχωρίζεται Τουρκικό έγγραφο του 1842, του "Ναζίρη των εφκαφίων" Αχμέτ Ταχήρ, μεταφρασμένο και στα Ελληνικά, που επιβεβαιώνει τα γεωγραφικά όρια του Μετοχίου.
Ο Αγιορείτης Ηγούμενος Παρθένιος ζήτησε επανέκδοση του τίτλου ιδιοκτησίας («τεμασούκιον, ήτοι συνορλαμάς, συνοριολόγιον») της Κρητικής Μονής, γιατί είχε καταστραφεί ο παλαιότερος τίτλος. Και ο Ναζίρης εξέδωσε στο Ηράκλειο, το «Τεμεσούκιον» της Μονής, το 1842.
Στο συγκεκριμένο έγγραφο γίνε­ται αναφορά στο όνομα του κατακτητή του Χάνδακα Αχμέτ Κιοπρουλή και στον γιο του, στους οποίους ανήκε ως φέουδο το χωριό Μαργαρίτες.
Σε αυτό το έγγραφο ο μεταφραστής στα Ελληνικά κάνει ένα λάθος. Ερμηνεύει τη λέξη Κανδία (Κρήτη στα Τουρκικά) ως "Χανία".
To χωριό Μαργαρίτες ανήκε εκκλησιαστικώς, από το 1645, στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, όπου τo είχε παραχω­ρήσει ο Κρήτης Νεόφυτος Πατελάρος, πατριαρχεύοντος του Ιωαννικίου.
To 1872, ο επιστάτης της Μονής Μοναχός Καλλίνικος αγόρασε κτήματα στο Μυλοπόταμο, όπως φαίνεται στη σελίδα 141 του Κώδικα της Μονής Καρακάλλου.
Εκείνη την εποχή, οι κάτοικοι του χωριού Μαργαρίτες αποφάσισαν να χτίσουν σχολείο και βρήκαν χώρο δίπλα ακριβώς από τα κτήρια της Μονής, σε δικό της οικόπεδο.
To σχολείο αυτό δεν σώζεται σήμερα. Αργότερα ο περίβολος της Μονής, όπισθεν του Ναού, έγινε νεκροταφείο του χωριού. Ως νεκροταφείο χρησιμοποι­είται ακόμη και σήμερα.
Ο θεολόγος Κώστας Παπαδάκης έχει συγκεντρώσει μεγάλη σειρά εγγράφων σχετικών με την παραχώρηση του χώρου.
Τα ερείπια της Μονής, που σώζονται σή­μερα, είναι ενδεικτικά της χρήσης της Μονής κατά τον 19o αιώνα. Δεν υπήρχε Αδελφότητα και δεν είχε οικοδομηθεί μεγάλος αριθ­μός κελλιών ούτε κοινόχρηστοι χώροι.
Τα ελάχιστα κτίρια για την διαμονή του ενός ή των δυο ατόμων, που έρχονταν στο Μετόχι, διοριζόμενοι από την Αγιορείτικη Μονή, βρίσκονταν νοτίως του καθολικού.
Η κυρίαρχη Μονή Καρακάλλου δεν φαίνεται να ενδιαφερόταν τόσο να έχει ένα Μοναστήρι - εξάρτημά της στην Κρήτη, αλλά μάλλον έναν χώρο άσκησης οικονομικών δραστηριοτήτων. To αντι­λαμβάνεται κανείς αυτό αμέσως, βλέποντας το ελαιοτριβείο σε κυρίαρχη θέση, απέναντι από την είσοδο του καθολικού, στην δυτι­κή πλευρά του συγκροτήματος. Η επιλογή δεν είναι τυχαία. Τονίζει αμέσως το ρόλο του Μοναστηριού και βοηθούσε στην άμε­ση πρόσβαση προς αυτόν το χώρο, αφού βρίσκεται ακριβώς δίπλα στην είσοδο του συγκροτήματος.
Πρόκειται για μια μεγάλη αίθουσα, της οποίας ελάχιστα ίχνη διασώζονται, ανάμεσα στα οποία είναι μια πολύ μεγάλη και καλοδουλεμένη λαξευτή ημικυκλική "γούρνα" και η επίσης πολύ μεγάλη μυλόπετρα.
Ο ναός βρισκόταν στο μέσο του συγκροτήματος, αλλά η αυλή δεν ήταν ευρύχωρη. Εξ άλλου και η ιδιομορφία του εδάφους - κορυφή λόφου με μεγάλες κλίσεις - επέβαλε τον περιορισμό των ζωτικών χώρων της Μονής.
To μόνο που διακρίνεται έντο­να είναι ο μοναστηριακός περίβολος, που χρησίμευε και ως αναλημματικός τοίχος, προκειμένου να δημιουργηθεί περισσότερος επίπεδος χώρος, πάνω στον οποίο αναπτύχθηκαν διάφορα οικοδο­μήματα.
Τα ίχνη του αναλημματικού τοίχου διακρίνονται έντονα στην δυτική πλευρά του λόφου, εκεί όπου υπήρχε και ο πυλώνας.
Στο εσωτερικό του πυλώνα δια­κρίνονται τα "θρανία", στα οποία κάθονταν οι προσκυνη­τές και οι επισκέπτες, περιμένοντας να ανοίξει η πύλη της Μονής. Τέτοια «θρανία», στεγασμένα για να προστατεύονται από τις καιρι­κές συνθήκες οι προσκυνητές, υπάρχουν σε όλα τα μεγάλα μοναστήρια του Μυλοποτάμου.

Πηγές: http://exastal.blogspot.gr/2013/01/moni-karakalou-stis-margarites-mylopotamou.html

http://www.mae.com.gr/eta-epsilonupsilonrhoupsilontauepsilonrhoeta-piepsilonrhoiotaomicronchieta.html

http://www.imra.gr/picture/PDF/gedeon_karakalinos-vios.pdf
Read More
_JDC7443
1 / 209

_JDC7443

  • _JDC7443
  • _JDC7444
  • _JDC7445
  • _JDC7446
  • _JDC7449
  • _JDC7450
  • _JDC7451
  • _JDC7452
  • No Comments
  • Photo Sharing
  • About SmugMug
  • Browse Photos
  • Prints & Gifts
  • Terms
  • Privacy
  • Contact
  • Owner Log In
© 2023 SmugMug, Inc.