Αρχαιολογικός Χώρος Κεραμεικού, 27/9/2019
Το πένθος είναι τόσο έντονα συνυφασμένο με την ζωή στην Ελλάδα, ώστε θα μπορούσε να πει κανείς ότι αποτελεί έναν τρόπο ή ακόμη κι ένα δείγμα συμμετοχής στο βίωμα του θανάτου. Με ποικίλους κάθε φορά βαθμούς αποτελεσματικότητας, πασχίζουμε να ξορκίσουμε τον θάνατο, να αναμετρηθούμε με την απώλεια, να κρατήσουμε την μνήμη ζωντανή - την μνήμη όχι μόνο της ζωής αλλά, συχνά, ακόμη και αυτού τούτου του θανάτου, της μοναδικής και συγκεκριμένης στιγμής του άφατου πόνου. Είτε ευθυτενείς είτε σκυμμένοι, κοιτούμε το αμετάκλητο και, ανάλογα με τα όπλα του ο καθένας μας, το αντιμετωπίζουμε μοιρολατρικά, το αντιμετωπίζουμε φιλοσοφικά, το αντιμετωπίζουμε καλλιτεχνικά. Ακολουθώντας, τηρώντας, αρχαία, πατρογονική παράδοση...
Στο προαύλειο του Μουσείου του αρχαίου Νεκροταφείου του Κεραμεικού, στον πεζόδρομο της Ερμού, η Πωλίνα Κασιμάτη εμπνέεται από αυτή την παράδοση, δονείται καταφανώς από την παρατήρηση της έκφρασης του πένθους κι εκείνης της ιδιαίτερης αγωνίας της έκφρασης του πένθους όχι τόσο ή όχι μόνο με λόγια, αλλά με ολόκληρο το σώμα, με εκείνο το άλλοτε βουβό άλλοτε διόλου βουβό ξέσπασμα, που είναι σε όλους μας οικείο. Από τα μικρά μας χρόνια ήδη ζούμε με τέτοιες εικόνες, τέτοιες φιγούρες, στα σπίτια, στον δρόμο, στα χωριά, στην πόλη. Στην Ελληνική κουλτούρα, η εσωτερική συναισθηματική κατάσταση αφήνεται ελεύθερη να εξωτερικευθεί, να ξεσπάσει, να εκτονωθεί. Κι αντίστοιχα ελεύθερα έρχεται να την συλλάβει η γλύπτρια Πωλίνα Κασιμάτη, που την αποδίδει εδώ δημιουργικά. Και ταιριαστά, όμως: σε πηλό! Χους... και εις χουν... Όλοι μας και πάντα χους... πηλός!
Κι ακολουθεί μετά το στήσιμο. Ταιριαστό κι αυτό! Οι σύγχρονες, και διαχρονικές συνάμα, φιγούρες της Πωλίνας Κασιμάτη στήνονται φυσικώ τω τρόπω στο αρχαίο Νεκροταφείο του Κεραμεικού. Τίποτε πιο φυσικό γι' αυτές. Εδώ μιλάνε με τις προαιώνιες μορφές των επιτυμβίων ολόγυρα, συνεννοούνται με τα μάτια, συμπάσχουν με το σώμα, συνομιλούν με την πόλη απέναντι, δέονται στον Ιερό Ναό, διαλέγονται ίσως ακόμα και με τους αμέριμνους περιπατητές του ευρύχωρου πεζόδρομου ίσως. Εμπλέκονται και εμπλέκουν, μοιράζονται την λύπη, την απορία, το δέος, την σιωπή και την κραυγή, το αιώνιο γιατί του θανάτου.
Μπροστά μας ένα παιδί τραβάει τον πατέρα του από την άκρη του σακακιού... Για να τον κρατήσει στην ζωή; Για να κρατηθεί αυτό στην ζωή, μήπως; Ή, άραγε, για να του εξηγήσει εκείνος το γιατί και το πώς και το διότι; Αναπάντητα ερωτήματα του εφήμερου προς το αιώνιο: η γλυπτική της Πωλίνας Κασιμάτη. Στον Κεραμεικό.